Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics)

Home > Fiction > Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) > Page 91
Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) Page 91

by Aristophanes


  ἀλλὰ γλαυκῶν λόχος εἷς αὐτοὺς καὶ κερχνῄδων ἐπιτρίψει.

  590 εἶθ᾽ οἱ κνῖπες καὶ ψῆνες ἀεὶ τὰς συκᾶς οὐ κατέδονται,

  ἀλλ᾽ ἀναλέξει πάντας καθαρῶς αὐτοὺς ἀγέλη μία κιχλῶν.

  Ἔποψ

  πλουτεῖν δὲ πόθεν δώσομεν αὐτοῖς; καὶ γὰρ τούτου σφόδρ᾽ ἐρῶσιν.

  Πισθέταιρος

  τὰ μέταλλ᾽ αὐτοῖς μαντευομένοις οὗτοι δώσουσι τὰ χρηστά,

  τάς τ᾽ ἐμπορίας τὰς κερδαλέας πρὸς τὸν μάντιν κατεροῦσιν,

  595 ὥστ᾽ ἀπολεῖται τῶν ναυκλήρων οὐδείς.

  Ἔποψ

  πῶς οὐκ ἀπολεῖται;

  Πισθέταιρος

  προερεῖ τις ἀεὶ τῶν ὀρνίθων μαντευομένῳ περὶ τοῦ πλοῦ:

  ‘νυνὶ μὴ πλεῖ, χειμὼν ἔσται:’ ‘νυνὶ πλεῖ, κέρδος ἐπέσται.’

  Ἐυελπίδης

  γαῦλον κτῶμαι καὶ ναυκληρῶ, κοὐκ ἂν μείναιμι παρ᾽ ὑμῖν.

  Πισθέταιρος

  τοὺς θησαυρούς τ᾽ αὐτοῖς δείξουσ᾽ οὓς οἱ πρότεροι κατέθεντο

  600 τῶν ἀργυρίων: οὗτοι γὰρ ἴσασι: λέγουσι δέ τοι τάδε πάντες,

  ‘οὐδεὶς οἶδεν τὸν θησαυρὸν τὸν ἐμὸν πλὴν εἴ τις ἄρ᾽ ὄρνις.’

  Ἐυελπίδης

  πωλῶ γαῦλον, κτῶμαι σμινύην, καὶ τὰς ὑδρίας ἀνορύττω.

  Ἔποψ

  πῶς δ᾽ ὑγιείαν δώσουσ᾽ αὐτοῖς, οὖσαν παρὰ τοῖσι θεοῖσιν;

  Πισθέταιρος

  ἢν εὖ πράττωσ᾽, οὐχ ὑγιεία μεγάλη τοῦτ᾽ ἐστί; σάφ᾽ ἴσθι,

  605 ὡς ἄνθρωπός γε κακῶς πράττων ἀτεχνῶς οὐδεὶς ὑγιαίνει.

  Ἔποψ

  πῶς δ᾽ ἐς γῆράς ποτ᾽ ἀφίξονται; καὶ γὰρ τοῦτ᾽ ἔστ᾽ ἐν Ὀλύμπῳ:

  ἢ παιδάρι᾽ ὄντ᾽ ἀποθνῄσκειν δεῖ;

  Πισθέταιρος

  μὰ Δί᾽ ἀλλὰ τριακόσι᾽ αὐτοῖς

  ἔτι προσθήσουσ᾽ ὄρνιθες ἔτη.

  Ἔποψ

  παρὰ τοῦ;

  Πισθέταιρος

  παρ᾽ ὅτου; παρ᾽ ἑαυτῶν.

  οὐκ οἶσθ᾽ ὅτι πέντ᾽ ἀνδρῶν γενεὰς ζώει λακέρυζα κορώνη;

  Ἐυελπίδης

  610 αἰβοῖ πολλῷ κρείττους οὗτοι τοῦ Διὸς ἡμῖν βασιλεύειν.

  Πισθέταιρος

  οὐ γὰρ πολλῷ;

  πρῶτον μέν γ᾽ οὐχὶ νεὼς ἡμᾶς

  οἰκοδομεῖν δεῖ λιθίνους αὐτοῖς,

  οὐδὲ θυρῶσαι χρυσαῖσι θύραις,

  615 ἀλλ᾽ ὑπὸ θάμνοις καὶ πρινιδίοις

  οἰκήσουσιν. τοῖς δ᾽ αὖ σεμνοῖς

  τῶν ὀρνίθων δένδρον ἐλάας

  ὁ νεὼς ἔσται: κοὐκ ἐς Δελφοὺς

  οὐδ᾽ εἰς Ἄμμων᾽ ἐλθόντες ἐκεῖ

  620 θύσομεν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖσιν κομάροις

  καὶ τοῖς κοτίνοις στάντες ἔχοντες

  κριθὰς πυροὺς εὐξόμεθ᾽ αὐτοῖς

  ἀνατείνοντες τὼ χεῖρ᾽ ἀγαθῶν

  διδόναι τι μέρος: καὶ ταῦθ᾽ ἡμῖν

  625 παραχρῆμ᾽ ἔσται

  πυροὺς ὀλίγους προβαλοῦσιν. Χορός

  ὦ φίλτατ᾽ ἐμοὶ πολὺ πρεσβυτῶν ἐξ ἐχθίστου μεταπίπτων,

  οὐκ ἔστιν ὅπως ἂν ἐγώ ποθ᾽ ἑκὼν τῆς σῆς γνώμης ἔτ᾽ ἀφείμην.

  Χορός

  ἐπαυχήσας δὲ τοῖσι σοῖς λόγοις

  630 ἐπηπείλησα καὶ κατώμοσα,

  ἢν σὺ παρ᾽ ἐμὲ θέμενος

  ὁμόφρονας λόγους δικαίους

  ἀδόλους ὁσίους

  ἐπὶ θεοὺς ἴῃς, ἐμοὶ

  Χορός

  635 φρονῶν ξυνῳδά, μὴ πολὺν χρόνον

  θεοὺς ἔτι σκῆπτρα τἀμὰ τρίψειν.

  Χορός

  ἀλλ᾽ ὅσα μὲν δεῖ ῥώμῃ πράττειν, ἐπὶ ταῦτα τεταξόμεθ᾽ ἡμεῖς:

  ὅσα δὲ γνώμῃ δεῖ βουλεύειν, ἐπὶ σοὶ τάδε πάντ᾽ ἀνάκειται.

  Ἔποψ

  καὶ μὴν μὰ τὸν Δί᾽ οὐχὶ νυστάζειν ἔτι

  640 ὥρα ‘στὶν ἡμῖν οὐδὲ μελλονικιᾶν,

  ἀλλ᾽ ὡς τάχιστα δεῖ τι δρᾶν: πρῶτον δέ γε

  εἰσέλθετ᾽ ἐς νεοττιάν γε τὴν ἐμὴν

  καὶ τἀμὰ κάρφη καὶ τὰ παρόντα φρύγανα,

  καὶ τοὔνομ᾽ ἡμῖν φράσατον.

  Πισθέταιρος

  ἀλλὰ ῥᾴδιον.

  ἐμοὶ μὲν ὄνομα Πισθέταιρος, τῳδεδὶ

  645 Εὐελπίδης Κριῶθεν.

  Ἔποψ

  ἀλλὰ χαίρετον

  ἄμφω.

  Πισθέταιρος

  δεχόμεθα.

  Ἔποψ

  δεῦρο τοίνυν εἴσιτον.

  Πισθέταιρος

  ἴωμεν: εἰσηγοῦ σὺ λαβὼν ἡμᾶς.

  Ἔποψ

  ἴθι.

  Πισθέταιρος

  ἀτὰρ τὸ δεῖνα, δεῦρ᾽ ἐπανάκρουσαι πάλιν.

  φέρ᾽ ἴδω, φράσον νῷν, πῶς ἐγώ τε χοὐτοσὶ

  650 ξυνεσόμεθ᾽ ὑμῖν πετομένοις οὐ πετομένω;

  Ἔποψ

  καλῶς.

  Πισθέταιρος

  ὅρα νυν, ὡς ἐν Αἰσώπου λόγοις

  ἐστὶν λεγόμενον δή τι, τὴν ἀλώπεχ᾽, ὡς

  φλαύρως ἐκοινώνησεν αἰετῷ ποτέ.

  Ἔποψ

  μηδὲν φοβηθῇς: ἔστι γάρ τι ῥιζίον,

  655 ὃ διατραγόντ᾽ ἔσεσθον ἐπτερωμένω.

  Πισθέταιρος

  οὕτω μὲν εἰσίωμεν. ἄγε δὴ Ξανθία

  καὶ Μανόδωρε λαμβάνετε τὰ στρώματα.

  Χορός

  οὗτος σὲ καλῶ, σὲ λέγω.

  Ἔποψ

  τί καλεῖς;

  Χορός

  τούτους μὲν ἄγων μετὰ σαυτοῦ

  ἀρίστισον εὖ: τὴν δ᾽ ἡδυμελῆ ξύμφωνον ἀηδόνα Μούσαις

  660 κατάλειφ᾽ ἡμῖν δεῦρ᾽ ἐκβιβάσας, ἵνα παίσωμεν μετ᾽ ἐκείνης.

  Πισθέταιρος

  ὦ τοῦτο μεντοι νὴ Δί᾽ �
�ὐτοῖσιν πιθοῦ:

  ἐκβίβασον ἐκ τοῦ βουτόμου τοὐρνίθιον.

  Ἐυελπίδης

  ἐκβίβασον αὐτοῦ πρὸς θεῶν αὐτήν, ἵνα

  καὶ νὼ θεασώμεσθα τὴν ἀηδόνα.

  Ἔποψ

  665 ἀλλ᾽ εἰ δοκεῖ σφῷν, ταῦτα χρὴ δρᾶν. ἡ Πρόκνη

  ἔκβαινε καὶ σαυτὴν ἐπιδείκνυ τοῖς ξένοις.

  Πισθέταιρος

  ὦ Ζεῦ πολυτίμηθ᾽ ὡς καλὸν τοὐρνίθιον,

  ὡς δ᾽ ἁπαλόν, ὡς δὲ λευκόν.

  Ἐυελπίδης

  ἆρά γ᾽ οἶσθ᾽ ὅτι

  ἐγὼ διαμηρίζοιμ᾽ ἂν αὐτὴν ἡδέως;

  Πισθέταιρος

  670 ὅσον δ᾽ ἔχει τὸν χρυσόν, ὥσπερ παρθένος.

  Ἐυελπίδης

  ἐγὼ μὲν αὐτὴν κἂν φιλῆσαί μοι δοκῶ.

  Πισθέταιρος

  ἀλλ᾽ ὦ κακόδαιμον ῥύγχος ὀβελίσκοιν ἔχει.

  Ἐυελπίδης

  ἀλλ᾽ ὥσπερ ᾠὸν νὴ Δί᾽ ἀπολέψαντα χρὴ

  ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τὸ λέμμα κᾆθ᾽ οὕτω φιλεῖν.

  Ἔποψ

  675 ἴωμεν.

  Πισθέταιρος

  ἡγοῦ δὴ σὺ νῷν τύχἀγαθῇ.

  Χορός

  ὦ φίλη, ὦ ξουθή,

  ὦ φίλτατον ὀρνέων

  πάντων, ξύννομε τῶν ἐμῶν

  ὕμνων, ξύντροφ᾽ ἀηδοῖ,

  680 ἦλθες ἦλθες ὤφθης,

  ἡδὺν φθόγγον ἐμοὶ φέρουσ᾽.

  ἀλλ᾽ ὦ καλλιβόαν κρέκουσ᾽

  αὐλὸν φθέγμασιν ἠρινοῖς,

  ἄρχου τῶν ἀναπαίστων. Χορός

  685 ἄγε δὴ φύσιν ἄνδρες ἀμαυρόβιοι, φύλλων γενεᾷ προσόμοιοι,

  ὀλιγοδρανέες, πλάσματα πηλοῦ, σκιοειδέα φῦλ᾽ ἀμενηνά,

  ἀπτῆνες ἐφημέριοι ταλαοὶ βροτοὶ ἀνέρες εἰκελόνειροι,

  προσέχετε τὸν νοῦν τοῖς ἀθανάτοις ἡμῖν τοῖς αἰὲν ἐοῦσιν,

  τοῖς αἰθερίοις τοῖσιν ἀγήρῳς τοῖς ἄφθιτα μηδομένοισιν,

  690 ἵν᾽ ἀκούσαντες πάντα παρ᾽ ἡμῶν ὀρθῶς περὶ τῶν μετεώρων.

  φύσιν οἰωνῶν γένεσίν τε θεῶν ποταμῶν τ᾽ Ἐρέβους τε Χάους τε

  εἰδότες ὀρθῶς, Προδίκῳ παρ᾽ ἐμοῦ κλάειν εἴπητε τὸ λοιπόν.

  Χάος ἦν καὶ Νὺξ Ἔρεβός τε μέλαν πρῶτον καὶ Τάρταρος εὐρύς,

  γῆ δ᾽ οὐδ᾽ ἀὴρ οὐδ᾽ οὐρανὸς ἦν: Ἐρέβους δ᾽ ἐν ἀπείροσι κόλποις

  695 τίκτει πρώτιστον ὑπηνέμιον Νὺξ ἡ μελανόπτερος ᾠόν,

  ἐξ οὖ περιτελλομέναις ὥραις ἔβλαστεν Ἔρως ὁ ποθεινός,

  στίλβων νῶτον πτερύγοιν χρυσαῖν, εἰκὼς ἀνεμώκεσι δίναις.

  οὗτος δὲ Χάει πτερόεντι μιγεὶς νυχίῳ κατὰ Τάρταρον εὐρὺν

  ἐνεόττευσεν γένος ἡμέτερον, καὶ πρῶτον ἀνήγαγεν ἐς φῶς.

  700 πρότερον δ᾽ οὐκ ἦν γένος ἀθανάτων, πρὶν Ἔρως ξυνέμειξεν ἅπαντα:

  ξυμμιγνυμένων δ᾽ ἑτέρων ἑτέροις γένετ᾽ οὐρανὸς ὠκεανός τε

  καὶ γῆ πάντων τε θεῶν μακάρων γένος ἄφθιτον. ὦδε μέν ἐσμεν

  πολὺ πρεσβύτατοι πάντων μακάρων. ἡμεῖς δ᾽ ὡς ἐσμὲν Ἔρωτος

  πολλοῖς δῆλον: πετόμεσθά τε γὰρ καὶ τοῖσιν ἐρῶσι σύνεσμεν:

  705 πολλοὺς δὲ καλοὺς ἀπομωμοκότας παῖδας πρὸς τέρμασιν ὥρας

  διὰ τὴν ἰσχὺν τὴν ἡμετέραν διεμήρισαν ἄνδρες ἐρασταί,

  ὁ μὲν ὄρτυγα δοὺς ὁ δὲ πορφυρίων᾽ ὁ δὲ χῆν᾽ ὁ δὲ Περσικὸν ὄρνιν. Χορός

  πάντα δὲ θνητοῖς ἐστὶν ἀφ᾽ ἡμῶν τῶν ὀρνίθων τὰ μέγιστα.

  πρῶτα μὲν ὥρας φαίνομεν ἡμεῖς ἦρος χειμῶνος ὀπώρας:

  710 σπείρειν μέν, ὅταν γέρανος κρώζουσ᾽ ἐς τὴν Λιβύην μεταχωρῇ.

  καὶ πηδάλιον τότε ναυκλήρῳ φράζει κρεμάσαντι καθεύδειν,

  εἶτα δ᾽ Ὀρέστῃ χλαῖναν ὑφαίνειν, ἵνα μὴ ῥιγῶν ἀποδύῃ.

  ἰκτῖνος δ᾽ αὖ μετὰ ταῦτα φανεὶς ἑτέραν ὥραν ἀποφαίνει,

  ἡνίκα πεκτεῖν ὥρα προβάτων πόκον ἠρινόν: εἶτα χελιδών,

  715 ὅτε χρὴ χλαῖναν πωλεῖν ἤδη καὶ ληδάριόν τι πρίασθαι.

  ἐσμὲν δ᾽ ὑμῖν Ἄμμων Δελφοὶ Δωδώνη Φοῖβος Ἀπόλλων.

  ἐλθόντες γὰρ πρῶτον ἐπ᾽ ὄρνις οὕτω πρὸς ἅπαντα τρέπεσθε,

  πρός τ᾽ ἐμπορίαν, καὶ πρὸς βιότου κτῆσιν, καὶ πρὸς γάμον ἀνδρός.

  ὄρνιν τε νομίζετε πάνθ᾽ ὅσαπερ περὶ μαντείας διακρίνει:

  720 φήμη γ᾽ ὑμῖν ὄρνις ἐστί, πταρμόν τ᾽ ὄρνιθα καλεῖτε,

  ξύμβολον ὄρνιν, φωνὴν ὄρνιν, θεράποντ᾽ ὄρνιν, ὄνον ὄρνιν.

  ἆρ᾽ οὐ φανερῶς ἡμεῖς ὑμῖν ἐσμὲν μαντεῖος Ἀπόλλων; Χορός

  ἢν οὖν ἡμᾶς νομίσητε θεούς,

  ἕξετε χρῆσθαι μάντεσι Μούσαις

  725 αὔραις ὥραις χειμῶνι θέρει

  μετρίῳ πνίγει: κοὐκ ἀποδράντες

  καθεδούμεθ᾽ ἄνω σεμνυνόμενοι

  παρὰ ταῖς νεφέλαις ὥσπερ χὠ Ζεύς:

  ἀλλὰ παρόντες δώσομεν ὑμῖν

  730 αὐτοῖς, παισίν, παίδων παισίν,

  πλουθυγιείαν

  εὐδαιμονίαν βίον εἰρήνην

  νεότητα γέλωτα χοροὺς θαλίας

  γάλα τ᾽ ὀρνίθων. ὥστε παρέσται

  735 κοπιᾶν ὑμῖν ὑπὸ τῶν ἀγαθῶν:

  οὕτω πλουτήσετε πάντες. Χορός

  Μοῦσα λοχμαία,

  τιὸ τιὸ τιὸ τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  ποικίλη, μεθ᾽ ἧς ἐγὼ

  740 νάπαισι καὶ κορυφαῖς ἐν ὀρείαις,

  τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  ἱζόμενος μελίας ἐπὶ φυλλοκόμου,

  τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  δι᾽ ἐμῆς γένυος ξουθῆς μελέων

  74
5 Πανὶ νόμους ἱεροὺς ἀναφαίνω

  σεμνά τε μητρὶ χορεύματ᾽ ὀρείᾳ,

  τοτοτοτοτοτοτοτοτοτίγξ,

  ἔνθεν ὡστερεὶ μέλιττα

  Φρύνιχος ἀμβροσίων μελέων ἀπεβόσκετο καρπὸν ἀεὶ

  750 φέρων γλυκεῖαν ᾠδάν.

  τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ. Χορός

  εἰ μετ᾽ ὀρνίθων τις ὑμῶν ὦ θεαταὶ βούλεται

  διαπλέκειν ζῶν ἡδέως τὸ λοιπόν, ὡς ἡμᾶς ἴτω.

  755 ὅσα γάρ ἐστιν ἐνθάδ᾽ αἰσχρὰ τῷ νόμῳ κρατούμενα,

  ταῦτα πάντ᾽ ἐστὶν παρ᾽ ἡμῖν τοῖσιν ὄρνισιν καλά.

  εἰ γὰρ ἐνθάδ᾽ ἐστὶν αἰσχρὸν τὸν πατέρα τύπτειν νόμῳ,

  τοῦτ᾽ ἐκεῖ καλὸν παρ᾽ ἡμῖν ἐστιν, ἤν τις τῷ πατρὶ

  προσδραμὼν εἴπῃ πατάξας, ‘αἶρε πλῆκτρον, εἰ μαχεῖ.’

  760 εἰ δὲ τυγχάνει τις ὑμῶν δραπέτης ἐστιγμένος,

  ἀτταγᾶς οὗτος παρ᾽ ἡμῖν ποικίλος κεκλήσεται.

  εἰ δὲ τυγχάνει τις ὢν Φρὺξ μηδὲν ἦττον Σπινθάρου,

  φρυγίλος ὄρνις ἐνθάδ᾽ ἔσται, τοῦ Φιλήμονος γένους.

  εἰ δὲ δοῦλός ἐστι καὶ Κὰρ ὥσπερ Ἐξηκεστίδης,

  765 φυσάτω πάππους παρ᾽ ἡμῖν, καὶ φανοῦνται φράτερες.

  εἰ δ᾽ ὁ Πεισίου προδοῦναι τοῖς ἀτίμοις τὰς πύλας

  βούλεται, πέρδιξ γενέσθω, τοῦ πατρὸς νεοττίον:

  ὡς παρ᾽ ἡμῖν οὐδὲν αἰσχρόν ἐστιν ἐκπερδικίσαι. Χορός

  τοιάδε κύκνοι,

  770 τιὸ τιὸ τιὰ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  συμμιγῆ βοὴν ὁμοῦ

  πτεροῖς κρέκοντες ἴακχον Ἀπόλλω,

  τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  ὄχθῳ ἐφεζόμενοι παρ᾽ Ἕβρον ποταμόν,

  775 τιὸ τιὸ τιὸ τιοτίγξ,

  διὰ δ᾽ αἰθέριον νέφος ἦλθε βοά:

  πτῆξε δὲ φῦλά τε ποικίλα θηρῶν,

 

‹ Prev