by Giác Thanh
Gầy thêm trúc biếc, trồng lại hoa vàng.
Hoa vàng mời bướm lại,
Trúc xanh gọi hồn thơ.
Ta lữ khách
Trong dặm dài cát bụi.
Ta cho người trọn vẹn cả hồn ta,
Người cho ta một chút tình thơ mộng
Như nắng hồng thêm đẹp đời hoa.
Ta lữ khách
Trong cát bụi thời gian dài thăm thẳm.
Hồn tưởng chừng lạc lõng giữa cồn hoang.
Một sáng nọ cồn hoang nắng dậy,
Chim gào to ta giục giã lên đường.
Đời gió cát tưởng chừng như tắm gội
Giữa trùng khơi sóng nước đại dương.
1978
‘Mộng Vàng Hoa’ đánh dấu một thời kỳ mỏ màng, một thời kỳ lãng mạng, một thời kỳ mà sự nhẹ nhàng và Sự đắm lụy đi đôi với nhau bởi vì ở đây Sự mỏ màng vẫn còn.
A Yellow Flower Dream
I am a traveler
Wandering all my life.
Out of love, you light a candle and offer me tea.
Being together in the little house,
Cozy atmosphere, dancing flame,
Passionately looking at the candle light,
Passionately sipping fragrant tea.
But the white candle is only half left,
The other half you lit the day before.
I am thankful for the little light of the remaining half.
Now the candle has burned down.
I must leave.
Sadly looking at its flame,
Sadly seeing the falling night.
Oh! Unfinished tea party,
And uncompleted love story!
Outside, millions of brilliant stars
Are draped across the sky.
I leave the scarlet flame flowers in the front yard for you
And farewell to the little light.
I am a traveler
Having wandered all my life.
One day, stopping in a secluded village
Plaiting grass to make a hut among green trees.
The clear blue sky awakens deeper inspiration,
Planting more green bamboos, sowing more yellow flowers.
Yellow flowers invite butterflies.
Green bamboos inspire the poet’s soul.
I am a traveler
On the long dusty road.
I have offered you my whole heart.
You have given me a touch of romance
Like sunshine beautifying flowers.
I am a traveler
In infinite time.
My soul seems to get lost in the desolate island.
One morning, the island awakens,
Birds shouting, rushing me on to my path.
And in the vast billowy ocean,
The dust of life is washed off.
1978
“A Yellow Flower Dream” marked an illusive and romantic period, a period in which gentleness and passion were side by side because illusion still existed.
Bếp Lửa Vủờn Cau
Người đến tình cờ như cơn gió,
Cười hồn nhiên như lửa ấm reo vui.
Lời người nói như lời chim hót,
Vườn cau xanh chim hót thật vui.
1979
Ở đâu có lửa ấm reo vui là ở đó có niềm vui, có sự sống. Một buổi chiều vắng trong Ẩn Không am, nhúm lửa nấu bếp, tiếng củi khô cháy tạo ra tiếng ti tách thật vui. Có một ngủời khách tình cờ đến thăm, ngủời này phong điệu rất nhẹ nhàng, lanh lẹ và vui vẻ.
The Hearth in the Areca Garden
Your unexpected visit, a breeze drifting by,
Your innocent smile, pleasant crackling of warm fire.
Your voice sounded like a chorus of birdsong.
In the garden of green areca, how joyfully the birds sang.
1979
Wherever there is a fire crackling joyfully there is joy. One quiet afternoon in Ẩn Không (Dwelling In Emptiness) hut while making a fire, listening to the dry wood burning and creating joyful crackling sounds, a friend made a surprise visit. This person has a gentle, quick, and happy manner.
Núi Đá
Bây chừ như tượng đá xưa
Không còn buồn tủi u sầu nữa đâu.
Trời xanh thăm thẳm một màu
Ta như đá vững ở đầu non xanh.
1979
Bài thỏ ‘Núi Đá’ nói lên sự vững vàng của núi đá, của thiên nhiên. ‘Núi Đá’ cũng nói lên sự vững vàng tạm thời của tâm hồn.
Rocky Mountain
Like an old stone statue,
I am no longer pining or sad.
The sky is just one deep blue
And I am solid as a rock
On the peak of a green mountain.
1979
The poem “Rocky Mountain” represents the solidity of mountains and of nature. “Rocky Mountain” also expresses a temporary solidity of the mind.
Xuân Trong Tù
Ta nghe dáng núi thở dài,
Nghe sương trắng rụng, hoa lay gió chiều.
Kể từ chân bước vạt xiêu
Buồn thân thế quạnh tiêu điều nhân sinh.
1980
Bài thỏ này đánh dấu một giai đoạn long đong của cuộc sống. Đi du lịch đủờng xa không có giấy phép nên bị bắt nhốt vào tù ba tháng (từ cuối năm 79 đến đầu năm 80). Ngày xuân trong tù không có một cành hoa. Nghĩ tới những cành mai rực rỡ trong những mùa xuân lòng nghe buồn, một nỗi buồn sâu đậm mênh mông.
Spring in Prison
Listening to mountains sigh
And white mist falling,
Flowers sway in the evening breeze.
Since the time my step faltered
Loneliness and desolation have set into my life.
1980
This poem marked an uncertain period of my life. Because I was traveling a long distance without a government permit, I was stopped and imprisoned for three months (from the end of 1979 to beginning of 1980). On New Year’s Day in prison, without a branch of flowers, thinking of the beautiful spring plum blossoms, I felt a deep and immense sadness.
Một Cành Mai
Buổi sáng thăm nhau chút cảm hoài,
Chiều về xin bạn một cành mai.
Đem hoa sưởi ấm hồn cô lữ,
Thoang thoảng hương đòi xuân sắc bay.
1980
Cành mai này không phải là cành mai của Mãn Giác thiền sủ, cành mai của vĩnh cửu. Cành mai này là cành mai của ngày xuân, của tình bạn. Nhủng cành mai nào không phải là cành mai của vĩnh cửu? Gốc cây nào, hòn đá nào, ngôi sao nào, bông hoa nào … không phải là của vĩnh cửu?
A Branch of Plum Blossoms
Visiting you this morning, I was moved.
On leaving in the afternoon
I requested a plum blossom branch
For the flowers to warm a lonely wanderer’s heart.
A fragrance of life floating on the beauty of spring.
1980
This branch of mai blossoms is not the one of Zen Master Mãn Giác, but the one of eternity. This mai branch represents New Year’s Day and a friend’s love. However, which plum branch is not a branch of eternity? Which tree, which pebble, which star, which flower … is not of eternity?
Bếp Lửa Vủờn Cau
Mai này cách trở đại dương
Chắc là ta sẽ bặt đường tìm nhau.
Anh ơi bếp lửa vườn cau
Chỉ còn dư ảnh nhuốm màu thời gian!
hoặc:
Mai này cách trở đại dương
Chắc là ta sẽ bặt đư
ờng tìm nhau.
Anh ơi huyền mộng vườn cau
Chỉ còn dư ảnh nhuốm màu thời gian!
1980
Bài thỏ này đủợc làm trong những ngày sắp từ giã Ẩn Không am, vủợt biên đi ngoại quốc.
The Hearth in the Areca Garden
One day we will be separated by an ocean.
We may not find each other.
My Brother, the hearth in the areca garden
Will only leave an image colored by time.
Or:
One day we will be separated by an ocean
We may not find each other.
My Brother, the beautiful dream of the areca garden
Will only leave an image colored by time.
1980
This poem was written during the days just before leaving Ẩn Không hut to escape from the country by boat.
Giang Hồ
Những dòng sông bến nước đi qua,
Những cơn mưa buổi chiều và buổi sáng,
Ta bước đi giữa nắng chiều sương sớm,
Những dòng sông bốc khói
Và những đường cây xanh lá hoàng hôn.
Trên bước đường đời phiêu lãng,
Hồn ta khói mây không định hướng.
1980
Wandering
Traveling past rivers and wharves
In evening and morning rains,
I have walked through afternoon and morning mist,
Journeyed down rivers covered in drifting fog,
Along roads lined with trees reflecting twilight.
On life’s uncertain journey,
My soul wanders aimlessly as a cloud.
1980
Điêu Linh
Hồn đã lả giữa đôi bờ dịch hóa,
Tay ôm ghì mộng ảo vẫn chưa thôi.
Đeo đắm mãi theo dòng đời trôi nổi
Để muôn năm sầu tủi cuộc luân hồi.
1980
Misery
Soul is weary of the changing world,
Yet hands hold tightly on to illusions,
Clinging to life’s ups and downs
To suffer for thousands of years
In the cycle of birth and death.
1980
Độc Ẩm
Ta lữ khách hiên mai ngồi độc ẩm,
Hương trà quyện, khói vờn bay.
Xa xa lụa trải dòng sông vắng.
Nắng đã lên rồi xua lạnh hiên mai.
1981
Drinking Tea Alone
A traveler, I sit alone drinking tea on the veranda,
The tea fragrance rises, its steam wafting gently.
From far away, the still river unfurls its silk surface.
The sun has risen, warming the veranda.
1981
Chiều Xuống
Chiều ngã bóng, hồn bơ vơ tìm bến đỗ,
Bước phiêu linh đòi lả mộng lâu rồi.
Cây rũ bóng cạnh đường như muốn đổ,
Chặn đường quê cành lá hắt hiu sầu.
1981
Sunset
Sun setting, lonely soul looking for a refuge,
Wandering aimlessly
I have long grown tired of illusion.
Along the country road,
Branches hang down limply,
Leaves are deeply sad.
1981
Chết
Thơ cũng chết,
Tình muôn năm rồi cũng chết.
Khói mây bay mờ mịt một khung trời.
Trong cuộc lữ ta có hồi lận đận,
Rồi cũng có ngày rũ sạch nợ trần ai.
1983
Dying
Poems will die.
Ten-thousand-year-long loves will also die.
Clouds swirl, obscuring the whole sky.
On life’s journey, there are ups and downs
But one day I will shake free from all my worldly debt.
1983
Nhẹ Bủớc
Tác giả may mắn được gặp Thầy của mình nên hầu hết những bài thơ trong giai đoạn này ghi lại kinh nghiệm thiền hành, kinh nghiệm của những bước chân thật tỉnh táo, thật nhẹ nhàng.
Gentle Steps
I was fortunate to meet my teacher. Most of the poems in this period express the experience of walking meditation, of mindful and gentle steps.
Mòi Vào
Bước chân nào in trên tuyết
Một chiều vắng trên đồi đông
Đường thế gian hay niết bàn?
Nào ai biết?
Bạn thiền ơi, xin mời vào
Cùng tôi bước
Thật tỉnh táo, thật nhẹ nhàng.
1983
Please Come In
Still afternoon.
On winter hills, whose footprints appear on the snow
Leading to nirvana or samsara?
Who knows?
Dear friends of the Dharma, please come in.
Walk with me
Fully awake, truly free.
1983
Một Bình Trà
Ta về châm một bình trà
Rót mừng trời đất, gọi mời hư không.
Ngày sau cuộc sống đổi thay,
Rót thêm chén nữa ư … ư … hà … hà!
1983
A Pot of Tea
I go home to make a pot of tea
To cheer the earth and sky
And to invite the cosmos.
Life continues to change,
I pour another cup … mmm … ahhh!
1983
Đủờng Thiên Nhiên
Hôm qua bước trên đường thiên nhiên,
Mỗi một bông hoa nở một thiên đường.
Hôm nay bước trên đường thiên nhiên,
Mỗi một bông hoa chỉ là một bông hoa.
Bởi vì hoa thật rõ là hoa,
Cho nên tôi thật rõ là tôi.
Tôi không cần trở thành một bông hoa
Và một bông hoa cũng không cần trở nên tôi.
1983
A Nature Path
Yesterday, walking in nature,
Each flower opened up a paradise.
Today, walking in nature,
Each flower is a flower.
Because flowers are clearly flowers,
I am clearly me.
I do not need to become a flower,
A flower does not need to become me.
1983
Nhẹ Bủớc
Chiều nhẹ bước
Hoa vàng, hoa tím
Chảy dài trên thảm cỏ màu xanh.
Mặt trời chưa đi ngủ, trăng đã lên cao.
Tiếng cười vang đồi núi.
Nghe đâu đây khơi dậy một hùng tâm.
1983
Bài thỏ này đôi với tác giả rất quan trọng; dĩ nhiên quan trọng là quan trọng đôi với một ngủời nào đó. Sau cuộc đổi đời năm 1975, nhiều ngùời Việt nam rời khỏi quê hủỏng có mặc cảm lủu vong, mất què hủỏng, dù què hủỏng vẫn còn đó. Trong lòng cũng có mặc cảm về sự yếu hèn của mình, nên không có đủợc sự tự hào lớn và niềm tự tin lớn rằng mình là ngủời Việt nam. Có lẽ tác giả cũng có tâm trạng đó.
Một chiều nọ trong những bủớc nhẹ thiền hành dọc theo rặng thông, tùng xanh biếc, chột thấy trủớc mặt mình cả một vùng cỏ xanh với những hoa vàng, hoa tim thật đẹp. Tác giả bỗng củời vang lèn. Tiếng cùời đó vang động khắp núi đồi và làm cho một ngủời bạn đứng trên lầu cao giật mình. Chính tiếng củời này đã giúp tác giả xóa tan mặc cảm hèn yếu. Tác giả chột nhận ra rằng
hễ mình có khả năng nhận ra vẻ đẹp của núi sông, đất trời, của cuộc sống con ngủời, của tình ngủời là mình có quyền sống hạnh phúc, có quyên ngẩng mật lên cao để nhìn đất trời, để cất tiếng ca hạnh phúc, tiếng ca thanh bình và có quyền sống toàn vẹn nhủ bất cứ ngủời nào giữa trời đất này.
Gentle Steps
In late afternoon, I walk gently.
Yellow flowers, violet flowers
Are spread along the green grass carpet.
The sun has not yet set, the moon is already high.
Laughter resounds over hills and mountains.
Somehow we hear the heroic mind awakening.
1983
This poem is very important to me. Of course, importance is subjective. After the revolution in 1975, many Vietnamese left their country carrying with them the complex of exodus and of losing their country, although the country is still there. In their heart is an inferiority complex. There is no great pride or confidence in being Vietnamese. Perhaps I also had the same complex.