RB 1980- The Rule Of St Benedict
Page 72
7In omnibus igitur omnes magistram sequantur regulam, neque ab ea temere declinetur a quoquam. 8Nullus in monasterio proprii sequatur cordis voluntatem, 9neque praesumat quisquam cum abbate suo proterve aut foris monasterium contendere. 10Quod si praesumpserit, regulari disciplinae subiaceat. 11Ipse tamen abbas cum timore Dei et observatione regulae omnia faciat, sciens se procul dubio de omnibus iudiciis suis aequissimo iudici Deo rationem redditurum.
12Si qua vero minora agenda sunt in monasterii utilitatibus, seniorum tantum utatur consilio, 13sicut scriptum est: Omnia fac cum consilio et post factum non paeniteberis.
Part Four
CLASSIFIED REFERENCE RESOURCES
Guides to Investigation
A SELECTED LATIN CONCORDANCE
INTRODUCTION
This Concordance furnishes the Latin student of the Rule of St. Benedict with a means for independent study and a basis for amplifying the content of the Thematic Index. Readers will find that it provides a conspectus of St. Benedict’s vocabulary and a ready reference to ideas and subjects in connection with the Thematic Index. Basic words of the Rule are listed, but minor, less significant words are omitted. Most words are given in context with chapter and verse indicated — acceptio: 2.20 personarum acceptio. Others are noted with only chapter and verse — advenire: 4.50; 7.44. Some entries indicate only the number of times a word is used — ad (116). Complete Latin concordances may be found in de Vogüé 2 and Hanslik, Benedicti Regula, whose “Index Verborum” was, in the main, the basis for the entries in this Selected Latin Concordance.
A
a, ab (146)
abbas:
1.2; 2.t, 1, 3, 4, 6, 7, 11, 19, 23, 30; 3.1, 5, 9, 11; 4.61; 5.12; 7.44; 9.5; 11.6, 7, 8, 9, 10; 21.2, 3; 22.2; 24.2; 25.5; 26.1; 27.t, 1, 5; 28.2, 6; 31.4, 12, 15; 32.1, 3; 33.2, 5; 36.6, 10; 39.6; 41.4; 42.10; 43.5, 11; 44.3, 4, 5, 6, 8, 9; 46.3, 5; 47.1.2, 4; 48.25; 49.8, 10; 50.2; 51.2; 53.12, 13, 16; 54.1, 2, 3; 55.3, 8, 16, 17, 18, 20, 21; 56.t, 1; 57.1, 3; 58.19, 29; 60.4; 61.4, 11, 12, 13; 62.1, 3, 6; 63.1, 2, 7, 13; 64.t, 1, 4, 7; 65.2; 3, 5, 6, 8, 11, 12, 14, 15, 16, 22; 67.1, 7; 70.2, 6; 71.1, 3, 6; 72.10
abesse:
4.61 ‘si . . . aliter quod absit agat’
11.12 nisi . . . quod absit tardius surgant
28.2 si . . . quod absit in superbia elatus
34.2 ut personarum quod absit acceptio sit
48.19 talis si quod absit repertus fuerit
58.28 ut egrediatur . . . quod absit
59.6 perire possit quod absit
64.3 vitiis suis quod quidem absit
67.2 commemoratio . . . absentum
abiectio: 7.52
abire: 27.8
ablactatus: 7.4
abnegare: 4.10
abominabilis: 7.22
abrenuntiare: Prol. 3
abscisio: 28.6
abscondere: 2.9
absconsus: 7.44
absolvere: 2.9
absorbere: 27.3
absque: (5)
abstinentia:
40.4 donat Deus tolerantiam abstinentiae
49.4 abstinentiae operam damus
49.5 potus abstinentiam
abstinere:
36.9 a camibus . .. abstineant
39.11 carnium . . . abstineatur comestio
absurdus: 65.4
abundare: 27.3
ac: (9)
accedere:
28.1 acrior ei accedat correptio
42.5 mox accedant ad lectionem
43.13 omnes accedant ad mensam
63.4 sic accedant ad pacem
acceptabilis:
5.14 oboedientia . . . acceptabilis erit
acceptio:
2.20 ‘personarum acceptio’
34.2 personarum . . . acceptio
accipere;
Prol. 27; 2.3; 5.18; 22.2; 24.5; 33.2; 34.t; 35.12, 17, 18; 38.4, 10; 43.19; 48.15; 54.1; 55.9, 12, 13, 14, 17; 66.1, 2, 5
accommodare: 53.20
acediosus:
48.18 frater acediosus
acer: 28.1; 30.3; 69.4
acies: 1.5 fraterna ex acie
acquirere:
31.8 ‘gradum bonum sibi acquirit’
35.2 caritas acquiritur
36.5 copiosior mercis acquiritur
actus:
Prol. 5 de malis actibus . . . contristari
Prol. 21 observantia bonorum actuum
Prol. 22 nisi . . . actibus curritur
2.8 morbidis . . . actibus
2.17 in bonis actibus . . . meliorem
4.20 saeculi actibus . . . alienum
4.48 actus vitae . . . custodire
7.6 actibus nostris ascendentibus
55.20 sententia Actuum Apostolorum
acus: 55.19
ad: (116)
addere: 2.38; 39.3
adducere: Prol. 37
adesse: Prol. 18
adhibere:
3.t de adhibendis . . . fratribus
28.4 adhibeat etiam . . . orationem
36.1 infirmorum cura . . . adhibenda est
62.9 episcopus adhibeatur in testimonio
65.19 adhibeatur ei correptio
adhortatio:
28.3 si unguenta adhortationum
adhuc: (5)
adicere: 2.35
adimplere:
4.63 praecepta Dei . . . adimplere
4.76 fuerint . . . incessabiliter adimpleta
7.42 praeceptum . . . adimplentes
aditus: 29.3
adiungere: 58.22
adiutorium:
Prol. 41 adiutorium ministrare
17.3; 18.1; 35.17 ‘Deus in adiutorium’
68.5 confidens de adiutorio Dei
adiuvare:
1.13 adiuvante Domino
18.1; 35.17 ‘Domine ad adiuvandum me’
31.17 a quibus adiutus
35.16 ‘Deus qui adiuvasti me’
73.8 adiuvante Christo
administrare:
53.18 solacia administrentur
53.22 sapienter administretur
admonere:
Prol. 9 quid nos admonet vox
2.25 ut. . . corripiat admonemus
23.2 admoneatur semel et secundo
33.7 admoneatur semel et iterum
40.9 ante omnia admonentes
62.9 saepe admonitus
65.18 admoneatur . . . usque quater
admonitio:
Prol. 1 admonitionem . . . excipe
2.27 admonitione . . . corripiat
adoptio:
2.3 ‘spiritum adoptionis filiorum’
adorare:
53.7 Christus in eis adoretur
adulari: 65.9
adulescens: 22.7; 30.2; 63.18
adulterare: 4.4
advenire: 4.50; 7.44
adversus: Prol. 27; 7.48
advertere: 65.4
aedificare:
Prol. 33 ‘aedificavit domum’
38.12 qui aedificant audientes
42.3 quod aedificet audientes
47.3 ut aedificentur audientes
53.9 ut aedificetur
aedificatio:
6.3 de . . . aedificationum eloquiis
38.9 nisi . . . prior pro aedificatione voluerit. . . dicere
aegritudo:
35.1 nullus excusetur . . . nisi aut aegritudo
aegrotus:
39.11 praeter . . . debiles aegrotos
aequalis: 2.20, 22; 11.11; 18.20; 34.t
aequitas: Prol. 47
aequus: 3.11; 31.17
aer: 55.1
aerugo: 64.12
aestas: 10.t; 11.11; 40.5; 41.2, 4; 55.5
aestimare:
7.13 aestimet se homo . . . respici
7.38 ‘aestimati sumus ut oves’
7.64 reum se . . . aestimans
7.64 se . . . iudicio repraesentari aestimet
65.2 aestimantes se secundos esse abbates
aetas: (12)
aeternus:
4.46 vitam aeternam . . . desiderare
5.3 gloriam vit
ae aeteniae
5.10 ad vitam aeternam gradiendi
6.8 aeterna clausura
7.11 vita aeterna . . . praeparata est
72.2 ducit. . . ad vitam aeternam
72.12 ad vitam aeternam perducat
affectus:
2.24 patris ostendat affectum
7.51 cordis credat affectu
20.4 affectu inspirationis
afficere: 7.38
affligere: 30.3
ager:
7.63 in agro vel ubicumque sedens
41.2 si labores agrorum non habent
41.4 si operis in agris habuerint
agere:
Prol. 4, 26, 44; 2.2, 13; 3.1, 12; 4.61; 5.8; 7.55; 8.4; 10.t; 11.t; 12.t; 13.t, 1, 12, 14; 14.t, 1; 16.t; 34.3; 41.8; 48.4, 6, 11; 49.10; 50.3, 4; 63.13; 64.12; 65.16
agnoscere: 2.38
ait: (9)
alias: 2.19; 60.5
alibi: 6.5
alienus: 2.39; 4.20; 5.12; 46.6
alimenta: 37.2
aliquando: (8)
aliquantulum: 57.8
aliquantum: 55.14; 61.11
aliquatenus: 64.4; 70.6; 73.1
aliquis(-qui): (50)
aliunde: 38.8
alius: (51)
alleluia: 9.9; 11.6; 12.2; 15.t, 1, 3, 4
allidere:
Prol. 28 cogitatos . . . ‘allisit ad Christum’
4.50 cogitationes . . . ad Christum allidere
altare: 31.10; 58.20, 29; 59.2; 62.6
alter: (6)
altus: 63.7
amare:
2.17 non unus plus ametur
4.13 ieiunium amare
4.52 loqui non amare
4.54 risum . . . non amare
4.64 castitatem amare
4.68 contentionem non amare
7.31 si propriam . . . non amans voluntatem
64.15 studeat plus amari
amaritudo:
72.1 zelus amaritudinis
ambo: 5.9
ambrosianum: 9.4; 12.4; 13.11; 17.8
ambulare:
5.12 ambulantes alieno iudicio
7.3 ‘neque ambulavi in magnis’
7.63 sedens ambulans
64.18 ‘plus in ambulando . . . laborare
Amen: Prol. 50; 11.10; 64.22; 73.9
amicus: 60.3
amor:
4.21 nihil amori Christi praeponere
4.72 in Christi amore pro inimicis orare
5.10 ad vitam aeternam gradiendi amor incumbit
7.34 pro Dei amore . . . oboedientia se subdat maiori
7.69 amore Christi et consuetudine
63.13 sed . . . amore Christi
72.3 zelum ferventissimo amore exerceant
72.9 amore Deum timeant
amplecti:
4.12 delicias non amplecti
7.35 patientiam amplectatur
amplius: 2.12; 8.2; 40.5; 55.2
amputare:
2.26 radicitus ea . . . amputet
33.1 hoc vitium . . . amputandum est
55.11 superfluum est amputari debet
55.18 vitium . . . radicitus amputetur
64.14 cum caritate ea amputet
anachorita: 1.3
analogium: 9.5
Ananias: 57.5
angariare: 7.42
angelus: (5)
angustus:
Prol. 48 angusto initio incipienda
5.11 angustam viam arripiunt
5.11 ‘angusta via est’
anima:
2.29 ‘liberabis animam’
2.31 regere animas
2.33 parvipendens salutem animarum
2.34 animas suscepit regendas
2.37 qui suscipit animas
2.38 omnium animarum . . . rationem
2.38 addita et suae animae
4.1 ‘diligere . . . tota anima’
7.4 ‘si exaltavi animam meam’
7.4 ‘ita retribues in animam meam’
7.9 latera . . . scalae . . . esse corpus et animam
27.6 curam suscepisse animarum
31.8 animam suam custodiat
41.5 et animae salventur
46.5 si animae . . . peccati causa fuerit latens
48.1 otiositas inimica est animae
53.21 cuius animam timor Dei possidet
57.6 mortem . . . in anima patiantur
58.6 aptus . . . ad lucrandas animas
65.8 animas periclitari
65.22 zeli flamma urat animam
66.7 necessitas . . . vagandi . . . non expedit animabus
animus: 2.27; 5.16, 17; 7.11; 31.17; 71.7
annona: 31.16; 35.12
annuere: 58.4
annus: 53.17; 70.4
ante: (17)
antequam: (3)
anterior: 11.4
antiphona:
9.3, 4; 11.4; 12.1; 13.2; 14.2; 15.3; 17.6, 7.10; 24.4; 45.1; 47.2
anxius: 64.16
aperire:
6.8 aperire os non permittimus
9.1; 38.3 ‘labia mea aperies’
apertus:
Prol. 9 apertis oculis nostris
Apocalypsis: 12.4
apostatare: 40.7
apostolicus: 2.23; 31.8
apostolus: (13)
apparere:
7.6 scala . . . Iacob apparuit
34.6 ne murmurationis malum . . . appareat
appellare:
63.11 alium puro appellare nomine
appellatio:
63.11 in . . . appellatione nominum
applicare: 4.42
approbare: 1.6
aptare: 2.32
aptus:
4.53 verba . . . risui apta
58.6 aptus . . . ad lucrandas animas
apud: (4)
aqua: 53.12; 66.6
arbitrium:
3.5 In abbatis pendat arbitrio
5.12 non suo arbitrio viventes
39.6 in arbitrio . . . abbatis erit
40.5 in arbitrio prioris consistat
65.11 in abbatis pendere arbitrio
ardere: 22.4
ardor:
40.5 aut ardor aestatis . . . poposcerit
arduus:
2.31 arduam rem suscipit
argentum: 7.40
arguere: 2.23, 25; 70.3
arma:
Prol. 3 arma sumis
arripere:
5.11 angustam viam arripiunt
38.1 qui arripuerit codicem
ars:
4.75 instrumenta artis spiritalis
46.1 in arte aliqua dum laborat
48.24 ars iniungatur
57.1 faciant ipsas artes
57.2 pro scientia artis suae
57.3 erigatur ab ipsa arte
66.6 hortum vel artes diversas
artifex: 57.t, 1, 4
ascendere:
7.5 per . . . humilitatem ascenditur
7.6 actibus . . . ascendentibus
7.6 ‘ascendentes angeli’
7.7 humilitate ascendere
7.9 gradus . . . ascendendo inseruit
7.67 humilitatis gradibus ascensis
ascensus:
7.7 descensus ille et ascensus
aspectus:
7.13 ab aspectu divinitatis videri
7.63 defixis in terram aspectibus
asper:
Prol. 46 nihil asperum . . . constituturos
58.8 praedicentur . . . dura et aspera
aspicere: 7.29
assentire: 60.1
assignare:
32.3 in ipsa assignata . . . succedunt
42.7 in assignato sibi commisso fuit occupatus
53.21 cellam hospitum . . . assignatam
assistere:
19.2 ad opus divinum assistimus
assumere:
2.14 ‘assumis testamentum meum’
27.7 ‘crassum . . . assumebatis’
65.2 assumentes sibi tyrannidem
assumptio: 63.13
atque: (10)
attendere:
18.23 dum omnimod
is id attendat
60.7 illum locum attendat
62.5 locum . . . attendat
attingere:
7.5 humilitatis . . . culmen attingere
attonitus:
Prol. 9 attonitis auribus
attribuere: 2.8
auctor: 65.10
auctoritas:
9.8 codices . . . divinae auctoritatis
37.1 regulae auctoritas eis prospiciat
73.3 qui sermo divinae auctoritatis
audire: (23)
auditus: 67.4
auferre: 7.42; 28.6; 55.19
augere:
39.6 si expediat aliquid augere
49.5 augeamus . . . aliquid solito pensu
augmentatio: 2.32
auris:
Prol. 1 inclina aurem cordis tui
Prol. 9 attonitis auribus audiamus
Prol. 11 ‘qui habet aures audiendi’
Prol. 18 ‘aures meas ad preces vestras’
4.77 ‘nec auris audivit’
5.5 ‘obauditu auris oboedivit’
aurum: 1.6
aut: (85)
aut (=et): (12)
autem: (85)
auxiliari:
1.5 Deo auxiliante
avaritia:
31.12 neque avaritiae studeat
57.7 non surripiat avaritiae malum
avertere:
7.19 ‘a voluntatibus tuis avertere’
38.2 ut avertat. . . Deus spiritum elationis
B
baiulare:
2.20 militiam baiulamus
balneae: 36.8
Basilius: 73.5
benedicere: (10)
benedictio: (9)
biber: 35.12
bibere: 38.6; 40.6
bibliotheca:
48.15 accipiant . . . codices de bibliotheca
bini: 1.8; 18.5
blandimentum: 2.24, 31
bonus: (39)
brachium: 1.5
bracile: 55.19
breviare: 11.12; 20.5
brevis: 10.2; 20.4; 32.3; 38.9
brevitas: 10.2
C
cadere: Prol. 34
caducus: 2.33
caedere: 70.t, 2
caelestis:
7.5 ad exaltationem . . . caelestem
73.8 ad patriam caelestem festinas
caelum:
7.8 vita . . . erigatur ad caelum
7.13 de caelis a Deo . . . respici
7.27 ‘Dominus de caelo . . . respicit’
7.65 ‘levare oculos . . . ad caelos’
calamus: 64.13
calciarium: 55.t
calidus: 55.2